W społeczeństwie bardzo silnie trzyma się mit, że kreatywność to talent, czyli predyspozycja, z którą trzeba się urodzić, a co za tym idzie – że kreatywność nie jest możliwą do wykształcenia umiejętnością i nie każda osoba ma do kreatywności dostęp. Nic bardziej błędnego. Kreatywność nie jest zarezerwowana dla wybranych, ale drzemie w każdym i każdej z nas. Opowiem Ci o tym więcej w tym odcinku podcastu z serii Kreatywny Elementarz!
Posłuchaj odcinka na:
Muzyka użyta w tym odcinku podcastu to „Addiction” autorstwa Beat Mekanik ✧ źródło: Free Music Archive ✧ licencja CC BY.
Czym jest talent?
Talent definiowany jest przez słownik Języka Polskiego PWN jako „wybitne uzdolnienie do czegoś” lub człowiek, który takie uzdolnienie posiada. By doprecyzować perspektywę talentu, warto więc poszerzyć je o rozumienie „uzdolnienia”, przez ten sam słownik opisanego jako „dyspozycję warunkującą nabywanie nieprzeciętnych sprawności lub umiejętności w jakiejś dziedzinie”. Wobec tego posiadanie talentu zakłada wrodzoną predyspozycję, wyższy od innych poziom startowy w konkretnej dziedzinie. To oznacza, że predyspozycję do danej rzeczy możemy mieć, ale nie musimy. Wyjątkowy słuch muzyczny, łatwość w tworzeniu rzeczy manualnie, biegłość rozwiązywaniu działań matematycznych – wszystko to oczywiście istnieje, ale żadna z tych rzeczy nie jest kreatywnością.
Czym jest umiejętność?
Umiejętność to z kolei „praktyczna znajomość czegoś, biegłość w czymś”. Pochodzi od dobrze znanego i prostego słowa „umieć”, które ma dwa znaczenia: „mieć praktyczną wiedzę w jakiejś dziedzinie, być biegłym w czymś” albo „być w stanie zrobić coś”. Skąd pochodzi biegłość? Ze wskazywanej przez tą samą definicję praktykę: wielokrotne i regularne powtarzanie jakiejś czynności, czego efektem jest rosnąca umiejętność korzystania z niej. Choć do nauki każdej czynności startujemy z określonego poziomu, nie praktykując jej możemy na tym poziomie pozostać. Z kolei regularne ćwiczenia są w stanie stale wynosić naszą biegłość na coraz wyższe i wyższe poziomy.
Czy kreatywność to talent czy umiejętność?
Tak jak mówiłam we wpisie „Czym jest KREATYWNOŚĆ?”, jest to zdolność do tworzenia, którą każdy człowiek ma wpisaną w budowę wykształconego na drodze ewolucji mózgu (polecam obejrzeć na ten temat dokument Davida Eaglemana „The Creative Brain”). Można więc powiedzieć, że każdy człowiek do kreatywności jest w pewien sposób utalentowany. Ale kreatywność jest przede wszystkim szczególnie podatną na rozwijanie umiejętnością, do której każdy ma dostęp. Nie trzeba wiele, by ją rozbujać i przy jej pomocy tworzyć cudowne rzeczy, a także – po prostu – swoje życie. Kreatywność nie jest więc talentem, który z niebios nadprzyrodzone siły zsyłają wybranym, ale umiejętnością, którą każdy i każda z nas może na co dzień rozwijać.
Zadanie po 2 lekcji Kreatywnego Elementarza: Wypisz jakie umiejętności posiadasz. Nie talenty, ale rzeczy, które umiesz robić – których się nauczyłeś_aś. Od tychnajmniejszych, jak rozpakowanie zmywarki, przez podstawowe – jak czytanie, po duże – namalowanie portretu swojego pieska. Wypisz co najmniej 10 i spójrz na kreatywność w tym kontekście, by oswoić perspektywę, że kreatywność jest umiejętnością.
Po wykonaniu zadania na specjalnej kolorowance zamaluj bombki!
